سکه‌های یادبود از پهلوی اول تا پهلوی سوم

رادیو جامعه (پادکست اجتماعی)

ضرب سکه‌هایی که بعد از روی کار آمدن جمهوری اسلامی با نام بهارآزادی شناخته شد به دوره قاجار برمی‌گردد.
رضاشاه پهلوی برای نخستین‌بار در ایران سازوکاری مشخص برای ضرب سکه طلا ایجاد کرد.
رضاشاه با ضرب سکه‌ طلای پهلوی، آن را جایگزین سکه‌ قاجاری کرد.
سکه‌ یک، دو و پنج‌تومانی قاجار که وزن طلای آنها به ترتیب ۲/۸۵، ۵/۷ و ۱۴/۲۵ گرم بود، به سکه‌های یک، دو و پنج‌تومانی پهلوی تغییر نام داد و وزن طلای خالص به‌کاررفته در آن، به ترتیب ۱/۸۶، ۳/۸۳۵۹ و ۹/۵۹ گرم شد.
سکه‌های پهلوی در این طرح تا سال ۱۳۰۸ ضرب شدند. سال ۱۳۰۸ به دلیل ساماندهی قوانین ضرب سکه، مجلس شورای ملی قانون تعیین واحد و مقیاس پول را به تصویب رساند.
در این قانون واحد ارزش پول از نقره به طلا تغییر کرد و سکه طلا بیست ریالی به نام پهلوی و سکه طلای ده‌ریالی به نام نیم‌پهلوی مشهور شد.
در این قانون ۱۴ ماده‌ای وزن طلای خالص به‌کاررفته در سکه پهلوی ۷.۳۲۲۳ گرم و سکه نیم‌پهلوی ۳.۶۶۱۱ گرم تعیین شد.
از نظر میزان عیار سکه‌های طلا نیز مشخص شد ۹۰۰ در ۱۰۰۰ گرم وزن سکه از طلای خالص و ۱۰۰ در ۱۰۰۰ از فلز مس باشد.
از دیگر بخش‌های مهم این قانون تعیین طراحی مشخص و رسمی برای سکه‌های پهلوی بود، تا صورتی یکسان داشته باشند.