کتاب و مدرنیته

فرهنگ اصیل ایران / The original culture of Iran

نبشته نگردد به پرهیز باز/نباید کشید این سخن را دراز مفهوم کتاب یا نوشته در گذشته و نزد پیشینیان، معنای دانشی را داشته است که تغییر نمی‌کرده است! خدای زمان بی خرد و احساس در دوران ساسانیان دو ویژگی داشت؛ یکی نوشتن و دیگری شمردن؟ ایرانیان سرود را اصل فرهنگ می‌دانستند، نه کتاب را، مانند اوستا و گاتها که قوانین تغییرناپذیری نبودند. غایت کتاب قدرترانی و غایت سرود جشن است. حرکت ماه سنجه‌ی زمان بود. مفهوم کمال در فرهنگ ایران نه ختم، بلکه شدن است. کلمه‌ی قمر معرب واژه‌ی کمر به معنای میان است که در پهلوی به شکل کمال مانده و همان ماه است که فرشگرد و نشان نوشوی و اینکه ماه در پایان ماه، خود و روشنایی را از خود ز نو می‌زاید. روی فرش رنگارنگ نشستن این اندیشه را تداعی می‌کرد که انسان به اصلش ماه که جایگاه جشن عشق، شهری که جان در آن مقدس است بازمی‌گردد، و چهارسویه بودن فرش، درست نماد پیوند گوهر انسان با سیمرغ بود، که اینهمانی چهار بال سیمرغ با چهار نیروی درونی انسان که ماه(بهرام) و رام(روان) و بهمن(ارکه) و گُش(جانان) باشد. واژه‌ی گوهر به معنای چهار زهدان یا شهبازی با چهار پر است. مدرنیته وارد کردن آخرین ساخته‌ها و افکار غربی و خارجی و بومی ساختن آنها نیست، بلکه اصل انگیختن و بیدار ساختن مایه‌ی نوآوری در ایران و نو اندیشیدن و ارزش‌گذاری نوین گوهر ایرانیان است. چهره‌ی دیگر فروردین رام بود، مانند سکه‌ای که یک رویه آن اصل جستجو و رویه دیگر اصل نوآوری باشد که بن انسان شمرده می‌شد. نام معرفت در اوستا، چیستاست؟ به سخن دیگر، بنیاد مدرنیته در برابری پرسش با معرفت است