))
در این کانال سری برنامه‌هایی که کیوان حسینی برای رادیو فردا تولید کرده به مرور منتشر می‌شوند.
K
Kayvan Hosseini's radio series
انتخابات یک مدل منحصر به فرد انتخاب رییس‌جمهور است. جزییات این مدل چیست و چه دلایل تاریخی یا سیاسی پشت شکل‌گیری آن بوده؟ این برنامه‌ای است از کیوان حسینی که در سال ۲۰۱۶ و در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آن سال تهیه شده. این برنامه در آستانه انتخابات سال ۲۰۱۶ از رادیو فردا پخش شد.
در بخشهای قبلی سلسله مطالب «بختیار» به اینجا رسیدیم که نخست‌وزیر، سرانجام با ورود آیت‌الله خمینی به ایران موافقت کرد و در پی ورود شورانگیز آیت‌الله، دایره اعتراضها گسترده‌تر شد و انقلابیون با روحیه‌ای دوچندان به مبارزه فعالانه با نظام پادشاهی مشروطه ادامه دادند. همچنین آیت‌الله خمینی سه روز بعد از ورودش، در روز ۱۵ بهمن سال ۵۷، در یک اقدام استثنایی…
قسمت سوم مستند رادیویی بختیار به چگونگی تشکیل کابینه بختیار، فعالیت این کابینه در روزهای انقلاب، تلاش‌های بختیار برای ارتباط با آیت‌الله خمینی و حل مشکل و همچنین چگونگی ورود خمینی به ایران و دلایل پذیرش این موضوع از سوی نخست‌وزیر در این قسمت بررسی شده‌اند.توضیح بختیار درباره اینکه چرا پذیرفت آیت‌الله خمینی به آن شکل وارد ایران شود، در این قسمت گنجا…
در قسمت پیشین سابقه خانوادگی و فعالیت سیاسی بختیار را بررسی کردیم. همچنین دیدیم که شاه در سخت‌ترین دوران حکومتش ناچار شد تا به سراغ دشمنان قدیمی برود و از میان چهره‌های سرشناس جبهه ملی نخست‌وزیری برگزیند. اما جبهه ملی می‌بایست برای همکاری یا ادامه مبارزه با شاه تصمیم بگیرد.چگونه در نهایت شاه از میان گزینه‌های جبهه ملی یعنی غلامحسین صدیقی، کریم سنج…
مستند رادیویی «بختیار» در سال ۱۳۹۵ و به مناسبت بیست و پنجمین سالگرد ترور شاپور بختیار، آخرین نخست‌وزیر مشروطه از رادیو فردا پخش شد. این سری رادیویی، پنج قسمت نیم ساعتی است.کیوان حسینی در نخستین قسمت از این مستند، موقعیت خانوادگی، روزگار تحصیل، فعالیت سیاسی در اروپا و ایران و همچنین موقعیت شاپور بختیار را در سال ۱۳۵۷ بررسی کرده است.…
در بخشهای پیشین سرنوشت حزب توده، جبهه ملی و اسلامگرایان بعد از کودتای ۲۸ مرداد را بررسی کردیم. در این قسمت سرنوشت قانون ملی کردن نفت بعد از سقوط مصدق را بررسی می‌کنیم.
در بخشهای پیشین سرنوشت حزب توده، جبهه ملی و اسلامگرایان بعد از کودتای ۲۸ مرداد را بررسی کردیم. در این قسمت سرنوشت قانون ملی کردن نفت بعد از سقوط مصدق را بررسی می‌کنیم.
در بخشهای پیشین میزان دخالت آمریکا و بریتانیا را در وقایع ۲۸ مرداد بررسی کردیم. همچنین از محاکمه محمد مصدق گفتیم و تاثیر ۲۸ مرداد بر محمدرضا شاه و سرنوشت حزب توده بعد از این رویدادها. این بخش به روزگار جبهه ملی بعد از سقوط مصدق اختصاص دارد.
در قسمتهای پیشین، از محاکمه مصدق بعد از کودتای ۲۸ مرداد و تاثیر وقایع سال ۳۲ بر عملکرد سیاسی محمدرضا شاه پهلوی گفتیم. این قسمت به حزب توده بعد از ۲۸ مرداد و آنچه بر اعضای و هوادارنش آمد، اختصاص دارد
در قسمت قبل محاکمه محمد مصدق بعد از کودتای ۲۸ مرداد را بررسی کردیم. در این قسمت از شاه بعد از ۲۸ مرداد خواهیم گفت.
در قسمتهای پیشین میزان مداخله آمریکا و بریتانیا را در وقایع سال ۳۲ بررسی کردیم و شنیدیم که بر اساس اسناد و منابع آمریکایی، چه اطلاعاتی از عملیات CIA در ایران برای سرنگونی محمد مصدق در دست است. در این قسمت از محاکمه محمد مصدق، بعد از کودتای ۲۸ مرداد خواهیم گفت.
در بخشهای پیشین، آنچه در روز ۲۸ مرداد رخ داد را به نقل از منابع آمریکایی مرور کردیم. برخی منتقدان، سی آی ای و مشخصا مامور ارشد این سازمان در ایران – کرمیت روزولت را به اغراق در نقش خود متهم می‌کنند. در این قسمت اعتبار منابع آمریکایی و همچنین اسناد منتشر شده در سال ۲۰۱۳ را بررسی می‌کنیم.
در قسمتهای پیشین در جریان بررسی نقش آمریکا و بریتانیا در وقایع ۲۸ مرداد دیدیم که بر اساس منابع آمریکایی، بخش عمده آنچه در این روز رخ داد توسط CIA برنامه‌ریزی و اجرا شده. در این برنامه‌ها همچنین شنیدیم که به گفته ماموران آمریکایی، فضل‌الله زاهدی برای رسیدن به نخست‌وزیری، در همکاری تنگاتنگ با ماموران CIA بوده است. در این برنامه استدلالهای مخالفان ای…
در بخشهای پیشین دیدیم که بر اساس اسناد آمریکایی، CIA نقشه پیچیده‌ای را برای تضعیف دولت مصدق اجرا کرد و بخش عمده آنچه در روز ۲۵ مرداد رخ داد نیز، همه بر اساس همین نقشه بود. در قسمت قبلی هم روایت روزهای بعد از ۲۵ مرداد را بر اساس اسناد آمریکایی مرور کردیم و دیدیم که بر اساس این اسناد، ماموران CIA در روزهای ۲۶ و ۲۷ مرداد تلاش کردند که با اجیرکردن گروه…
در ادامه بررسی میزان نفش آمریکا و بریتانیا در وقایع ۲۸ مرداد، در مقالات پیشین دیدیم که بر پایه منابع CIA، این سازمان اطلاعاتی، طرحی گسترده برای سرنگون کردن محمد مصدق تهیه کرد و سعی کرد با اقداماتی چون انتشار مقالات ضد مصدق در روزنامه‌ها و تهدید و آدمربایی، دولت او را تضعیف کند. همزمان دولت بریتانیا در عرصه بین‌المللی به شکل علنی با تحریم نفت ایران…
در بخش پیشین شنیدیم که ایالات متحده در دوره زمامداری دوایت آیزنهاور به نقشه بریتانیا برای سرنگون ساخت محمد مصدق پیوست. در این قسمت از جزئیات نقشه CIA برای سرنگون ساختن مصدق خواهیم گفت.
در فصل نخست سری برنامه‌های سقوط که پخش آنها در سال گذشته، همزمان با شصتمین سالگرد وقایع ۲۸ مرداد سال ۳۲ آغاز شد، در ۳۰ قسمت، بازیگران کلیدی عرصه سیاست ایران در سال ۳۲ را بررسی کردیم.در آن ۳۰ قسمت خواندیم که محمدرضا شاه، محمد مصدق، جبهه ملی، حزب توده و اسلامگرایان در سالهای آغازین دهه ۳۰ در چه وضعیتی بودند. همچنین روابط ایران با بریتانیا و آمریکا و…
در ۲۹ قسمت پیشین، در جریان بررسی رویدادهای سال ۳۲، به اینجا رسیدیم که در روز ۲۸ مرداد، محمد مصدق، نخست‌وزیر خبرساز، با حمایت ارتش و معترضین در خیابان از قدرت کنار گذاشته شد و فضل‌الله زاهدی با حکم شاه، نخست‌وزیر شد. در آخرین قسمت از فصل نخست سلسله برنامه سقوط تلاش می‌کنیم به این سئوال پاسخ دهیم که این واقعه کودتا بود یا نه.…
در جریان بررسی رویدادهای سال ۱۳۳۲، به اینجا رسیدیم که چگونه از صبح روز ۲۸ مرداد، آرام آرام گروهی به هوادارای از شاه و زاهدی به خیابان آمدند و برای نخستین بار از روز ۲۵ مرداد که شاه از کشور گریخته بود، خواستار برکناری مصدق و بازگشت شاه شدند. در این قسمت بررسی وقایع این روز تاریخی را ادامه می‌دهیم.
در قسمتهای پیشین، سلسله حوادث سال ۳۲ را تا روز ۲۸ مرداد مرور کردیم. اینکه چگونه و چرا محمد مصدق فرمان برکناری خود را در روز ۲۵ مرداد نادیده گرفت و سپس، فرار شاه و بیانیه دولت که گارد شاهنشاهی را به انجام کودتا متهم می‌کرد، ایران را در یک بحران سیاسی کم‌سابقه فرو برد. این قسمت به مرور وقایع روز ۲۸ مرداد اختصاص دارد.…
در بخشهای پیشین به اینجا رسیدیم که سرانجام بعد از ماه‌ها کشمکش، شاه فرمان عزل محمد مصدق را صادر کرد و این فرمان در بامداد روز ۲۵ مرداد به او ابلاغ شد. اما نخست‌وزیر زیر بار فرمان شاه نرفت و شاه جوان نیز به سرعت از کشور گریخت. در این قسمت روزهای تاریخی ۲۵ تا ۲۸ مرداد را می‌کاویم.
در بخش پیشین به اینجا رسیدیم که در پایان جدال شاه و مصدق، در نخستین ساعات بامداد روز ۲۵ مرداد، فرمان برکناری مصدق به او ابلاغ شد، اما او این فرمان را نپذیرفت و حاضر نشد قدرت را به نخست‌وزیر بعدی یعنی فضل‌الله زاهدی واگذار کند. این قسمت به بررسی حاشیه‌های کلیدی این فرمان و تصمیم تاریخی نخست‌وزیر اختصاص دارد.…
در قسمت پیشین در جریان بررسی وقایع روزهای پایانی حکومت مصدق خواندیم که در ادامه مجادله مصدق با شاه، نخست وزیر رفراندومی برای انحلال مجلس برگزار کرد. نتیجه این رفراندوم به روایت دولت این بود که نزدیک به ۱۰۰ درصد شرکت کنندگان به انحلال مجلس رای داده‌اند. در این قسمت از وقایع روز ۲۵ مرداد خواهیم گفت.
در قسمت پیشین خواندیم که بعد از ماجرای قتل سرتیپ افشارطوس، رئیس شهربانی کل کشور که از سوی مصدق به این سمت منسوب شده بود، مظفر بقایی از نمایندگان با نفوذ مجلس به دست داشتن در قتل متهم شد. همزمان مخالفان مصدق نیز در مجلس گفتند که متهمان این پرونده شکنجه شده‌اند و تصمیم گرفتند نخست وزیر را استیضاح کنند. در این قسمت از واکنش مصدق به استیضاح خواهیم گفت.…
در بخشهای پیشین دیدیم که چگونه محمد مصدق به رغم موفقیت‌های مهم دیپلماتیک در نخستین سال نخست‌وزیری، در سال دوم با بحران‌های مهمی روبه‌رو شد و در پی رخدادهایی چون قیام ۳۰ تیر و بعد از آن تظاهرات ۹ اسفند، روابطش با شاه، کاشانی و گروهی از هوادارانش به تیرگی گرایید. در این قسمت، بررسی رویدادهای آخرین سال حکومت مصدق را آغاز می‌کنیم.…
در قسمتهای قبلی خواندیم که طرفداران شاه در مجادله سیاسی میان و او مصدق در روز ۹ اسفند به خیابان آمدند و نگذاشتند که او ایران را ترک کند. همزمان بخشی از این گروه به خانه نخست وزیر حمله کردند و شعار مرگ بر مصدق سردادند. مصدق و یارانش این واقعه را توطئه‌ای برای قتل نخست وزیر توصیف کردند. در این قسمت از فردای روز ۹ اسفند خواهیم گفت.…
در قسمت پیشین شنیدیم که سرانجام رویارویی دربار و مصدق در سال ۱۳۳۱ به جایی رسید که شاه تصمیم گرفت ایران را ترک کند. اما این بار برخلاف روز ۳۰ تیر، ائتلافی گسترده از مخالفان و منتقدان مصدق، با خروج شاه از کشور مخالفت کردند. این قسمت به وقایع روز ۹ اسفند اختصاص دارد.
در قسمتهای پیشین خواندیم که محمد مصدق بعد از پیروزهای دیپلماتیک پیایی در جریان ملی کردن نفت، تصمیم گرفت که فرماندهی کل قوا را نیز به عهده بگیرد. به رغم مخالفت شاه و استعفای مصدق، قیام هواداران مصدق در روز ۳۰ تیر سال ۳۱ موجب شد تا او به قدرت بازگردد و البته فرماندهی کل قوا و اختیارات ویژه را نیز به دست بیاورد. اما یک واقعه کلیدی دیگر نیز در سال ۳۱ …
در قسمتهای پیشین رویدادهای دوران زمامداری محمد مصدق را تا واقعه روز ۳۰ بررسی کردیم و در قسمت هجدهم دیدیم که کناره‌گیری مصدق در روز ۲۵ تیر و نخست‌وزیری احمد قوام، با مخالفت گسترده مردم روبه‌رو شد و در پی قیام روز ۳۰ تیر، مصدق بار دیگر نخست وزیر شد. این قسمت به تاثیر وقایع ۳۰ تیر بر مصدق و دوره دوم نخست وزیری او اختصاص دارد.…
در قسمت پیشین دیدیم که چگونه محمد مصدق بعد از نیمه تمام گذاشتن انتخابات مجلس و البته پیروزی‌های دیپلماتیک پیاپی در برابر بریتانیا، در تیرماه سال ۳۱ خورشیدی از شاه خواست که فرماندهی کل قوا را به او بسپارد. شاه نپذیرفت و مصدق هم در مقام اعتراض، از نخست وزیری کناره گرفت. شاه این بار احمد قوام را به عنوان نخست وزیر به مجلس معرفی کرد و التهاب سیاسی ایرا…
در سلسله برنامه‌های سقوط تا امروز دیدیم که چگونه مصدق در پایان دهه ۲۰ خورشیدی به نخست‌وزیری رسید و از همان ابتدای حضور در قدرت، اجرای قانون ملی کردن نفت را آغاز کرد. اما او نتوانست با بریتانیا بر سر نفت به توافق برسد و مذاکرات نفت بی‌ثمر ماند. این میان اما همزمان با دست و پنجه نرم کردن با قدرتی جهانی چون بریتانیا، مصدق در داخل کشور نیز عملا در میان…
در قسمتهای پیشین سلسله مطالب «سقوط» پیروزی‌های دیپماتیک محمد مصدق در برابر بریتانیا را مرور کردیم؛ اینکه چگونه بعد از ملی شدن نفت ایران، دولت بریتانیا تلاش کرد تا از طریق یک نهاد تازه تأسیس در سازمان ملل به نام شورای امنیت، ایران را متوقف کند. اما مصدق موفق شد از طریق دادگاه لاهه، بریتانیا را خلع سلاح کند و به دنیا بقبولاند که مسئله نفت ایران، مجا…
در بخشهای پیشین سری «سقوط» دیدیم که چگونه چگونه محمد مصدق، سیاستمدار منتقد نفوذ بریتانیا، در جریان نهضت ملی کردن نفت به مقام نخست‌وزیری رسید. نخست وزیری او با تصویب قوانینی برای خلع ید از شرکت با نفوذ «نفت ایران و انگلیس» همراه شد تا او بتواند قانون ملی شدن نفت را اجرا کند. بر اساس این قانون باید کنترل صنعت نفت ایران، به ایرانی‌ها واگذار می‌شد.…
در بخش قبلی سلسله مطالب سقوط، از حضور و نفوذ روحانیون در سیاست داخلی ایران - از بدو مشروطه تا جنبش ملی کردن نفت - خواندیم. همچنین دیدیم که چگونه در دهه ۲۰ خورشیدی، آیت‌الله ابوالقاسم کاشانی آرام آرام به عنوان یک چهره مخالف مطرح شد و سرانجام در انتخابات مجلس شانزدهم وارد مجلس شد و به ریاست این دوره از مجلس رسید. این قسمت به بررسی سازمان زیرزمینی فدا…
در سلسله برنامه‌های سقوط تا امروز، محمد مصدق، محمدرضا شاه پهلوی، جبهه ملی، حزب توده و شرکت نفت ایران و انگلیس را به عنوان بازیگران تاثیرگذار سالهای پایانی دهه ۲۰ بررسی کردیم. در این قسمت از روحانیون و اسلامگرایان خواهیم گفت.
در قسمت پیشین دیدیم که چگونه در آغاز دهه ۵۰ میلادی، نفت ایران به یکی از مهم‌ترین بحران‌های استراتژیک دولت بریتانیا تبدیل شد و توسعه و ابرقدرتی این کشور اروپایی، به کنترل این منبع انرژی گره خورد. اما اصولا از کجا سر و کله انگلیس در ایران پیدا شد و پیش از به قدرت رسیدن مصدق، پیشینه رابطه دو کشور چه بود؟ در این قسمت به این سؤال پاسخ می‌دهیم.…
در ادامه سلسه برنامه‌های بررسی بازیگران کلیدی سالهای زمامداری محمد مصدق، از تاریخچه حضور بریتانیا در ایران گفتیم. در این قسمت از روابط ایران با دیگر قدرت غربی موثر در ماجرای ۲۸ مرداد خواهیم گفت: ایالات متحده آمریکا.
در قسمت پیشین سلسه برنامه سقوط دیدیم که چگونه نفت در دهه ۲۰ خورشیدی به مساله کلیدی سیاست داخلی ایران تبدیل شد و با پافشاری گروهی از نمایندگان در دوره‌های چهاردهم، پانزدهم و شانزدهم مجلس شورای ملی، قانون ملی شدن صنعت نفت در آخرین روز سال ۲۹ تصویب شد.
در بخشهای پیشین خواندیم که چگونه در دهه ۲۰ خورشیدی، شرکت نفت انگلیس و ایران، بر اساس قراردادی به جا مانده از پایان قرن ۱۹، کنترل کامل صنعت نفت ایران را در اختیار داشت و از درآمد نقت ایران، میزان اندکی به دولت ایران می‌رسید. این قسمت به واکنش ایرانیان به این قرارداد و ملی شدن نفت، اختصاص دارد.
در هفت قسمت پیشین، محمد مصدق، محمدرضا شاه پهلوی، جبهه ملی و حزب توده را به عنوان گروهی از بازیگران کلیدی عرصه سیاست ایران در سال ۳۲ بررسی کردیم. در این قسمت از نفت خواهیم گفت و شرکت نفت انگلیس و ایران که عملا ریشه یکی از اصلی‌ترین مجادلات حکومت محمد مصدق بوده است.
K
Kayvan Hosseini's radio series
در قسمت پیشین سری «سقوط» دیدیم که چگونه حزب توده همزمان با استعفای رضاشاه تاسیس شد و در سالهای دهه ۲۰ توانست با استفاده از آزادی‌های سیاسی منحصر به فرد آن سالها به یک تشکیلات سیاسی جدی و قدرتمند تبدیل شود. در این قسمت از فعالیت حزب توده در سالهای نخست‌وزیری مصدق خواهیم گفت.
در قسمتهای پیشین از دو بازیگر کلیدی وقایع سال ۳۲ گفتیم. محمد مصدق، اشراف‌زاده قاجار که بعد از سالها گوشه‌نشینی و تبعید و زندان، بعد از شهریور ۲۰ به عرصه سیاست ایران بازگشت و به سیاستمداری ملی و خوشنام بدل شد و محمدرضا شاه پهلوی که در سال ۱۳۲۰، در تحولی دور از انتظار، به دلیل اشغال ایران توسط بریتانیا و شوروی جانشنین پدرش شد. قسمت ششم سری «سقوط»، …
در قسمت پیشین برنامه سقوط شنیدیم که چگونه محمدرضا نخستین فرزند رضاشاه پهلوی، از کودکی برای رسیدن به سلطنت آماده شد و در شهریور سال ۱۳۲۰، بعد از آنکه پدرش به خاطر اشغال ایران توسط بریتانیا و شوروی مجبور شد از سلطنت کناره بگیرد، برغم مخالفت اولیه بریتانیا به سلطنت رسید. این قسمت به روابط محمدرضا شاه با کشور بریتانیا در دهه نخست سلطنتش اختصاص دارد.…
در سه بخش نخست سلسله برنامه‌های سقوط شنیدیم که محمد مصدق چگونه از یک کارمند عالی‌رتبه دیوانسالاری قاجاریه، آرام آرام به سیاستمداری مهم و مردمی در دهه ۲۰ خورشیدی تبدیل شد. همچنین شنیدیم که مصدق در دهه ۲۰ در دو انتخابات به مجلس راه یافت و به واسطه مواضع ضدانگلیسی، محبوبیت نسبی کسب کرد و در جریان مبارزه برای جلوگیری از تقلب در انتخابات مجلس شانزدهم، …
در دو قسمت پیشین بررسی رویدادهای سال ۳۲، زندگی محمد مصدق را تا میانه دهه ۲۰ بررسی کردیم و دیدیم که چگونه محمد مصدق با تکیه بر رگ و ریشه‌های قجری و تحصیلات اروپایی به سرعت مدارج ترقی را طی کرد و تا زمان انقراض سلسله قاجار و تاسیس سلسله پهلوی به دست رضا خان سردار سپه، به پست‌هایی چون وزارت و والی‌گری رسید. از سالهای حبس خانگی در احمد‌آباد، تبعید و حت…
در قسمت نخست سلسله گزارشهای بررسی وقایع سال ۳۲، زندگی سیاسی مصدق را از جوانی تا کودتای سوم اسفند سال ۱۲۹۹ خورشید، مرور کردیم. اینکه چگونه محمد مصدق از یک کارمند عالی‌رتبه تبدیل شد به یکی از رجال سیاسی ایران در سالهای پادشاهی احمدشاه قاجار و بعد از تحصیل در اروپا و گرفتن مدرک دکترای حقوق، در پست‌هایی چون وزارت، در کابینه‌های مختلف آخرین دهه قرن ۱۳ ه…
سلسله برنامه‌های «سقوط»، در شصت سالگی ۲۸ مرداد، این رویداد را مفصل‌تر از همیشه خواهد کاوید. در این سلسله برنامه که تا پایان سال ۹۲ ادامه خواهد داشت، بازیگران کلیدی دهه ۲۰ و دو سال نخست دهه ۳۰ بررسی خواهند شد.شصت سال گذشته از آن روزی که ایرانیان در رادیوی ملی، صدای هیجان‌زده مهدی میراشرافی، نماینده مجلس شورای ملی را شنیدند و او پشت میکروفن با خوشحال…
مستند رادیویی عشق و نفرت در دو قسمت به بررسی میزان محبوبیت محمد رضا شاه نزد ایرانیان اختصاص دارد. در بخش نخست وضعیت محبوبیت او در دوران سلطنتش بررسی می‌شود و در بخش دوم، از وضعیت محبوبیت او در ایران امروز خواهیم گفت.
ستند رادیویی عشق و نفرت در دو قسمت به بررسی میزان محبوبیت محمد رضا شاه نزد ایرانیان اختصاص دارد. در بخش نخست وضعیت محبوبیت او در دوران سلطنتش بررسی می‌شود و در بخش دوم، از وضعیت محبوبیت او در ایران امروز خواهیم گفت.
